تاثیر پیچیدگی گزارشگری ابزارهای مالی بر مولفه‌های شناختی و قضاوتی سرمایه‌گذاران: شواهد آزمایشی در چارچوب نظریه بار شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

هدف این مقاله بررسی پیچیدگی ابزارهای مالی و تبیین اثرات آن در فرایند قضاوت و تصمیم‌گیری استفاده‌کنندگان صورتهای مالی در چارچوب نظریه بار شناختی می‌باشد. بدین منظور از روش پژوهش آزمایشگاهی با طرح بین گروهی ـ درون گروهی 2×2×2 و مشارکت سرمایه‌گذاران به عنوان آزمودنی استفاده شده است. در این پژوهش متغیرهای مستقل نحوه ارائه(جداگانه یا تجمعی)، نحوه افشا(کمی و کیفی یا کمی) و خاصه اندازه‌گیری(بهای مستهلک شده یا بهای مستهلک شده به همراه ارزش‌های منصفانه) دستکاری شده و اثرات آن روی متغیرهای وابسته میزان اطلاعات دریافتی، میزان تلاش‌های ذهنی و قضاوت آزمودنی‌ها مورد ارزیابی قرارگرفته است. تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش با مقایسه میانگین گروه‌ها و آزمون‌های آماری ویلکاکسون زوجی و من ویتنی نشان می‌دهد، زمانی که اطلاعات کمی و کیفی در خصوص آسیب‌پذیری ابزارهای مالی از ریسک‌های مرتبط با آنها افشا شده و ارزش آنها با خاصه اندازه‌گیری بهای مستهلک شده در صورتهای مالی ارائه می‌شود، آزمودنی‌ها اطلاعات بیشتری بدست آورده و تلاش‌های ذهنی کمتری را صرف پردازش اطلاعات می‌کنند. همچنین سناریوهای مختلف نحوه افشا و خاصه اندازه‌گیری منجر به تفاوت‌های معنادار در قضاوت آزمودنی‌ها می‌شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نحوه افشای اطلاعات و خاصه‌های بکارگرفته شده برای اندازه‌گیری ارزش ابزارهای مالی می‌تواند روی مولفه‌های شناختی و قضاوتی استفاده‌کنندگان تاثیرگذار باشد، اما اثرات نحوه ارائه جداگانه یا تجمعی اجزای مرتبط با ابزارهای مالی بر مولفه‌های فوق تائید نشده است.
 
 

کلیدواژه‌ها